Ο ΓΕΡΩΝ ΙΩΗΛ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
(1901-1966)
Συμπληρώθηκαν ήδη 36 χρόνια από τότε πού η Εκκλησία της Ελλάδος στερήθηκε μιας δυνατής και εξαίρετης προσωπικότητας. Πρόκειται για τον μακαριστό Αρχιμανδρίτη π. Ιωήλ Γιαννακόπουλο, διακεκριμένο Θεολόγο και φωτισμένο κληρικό. Παρά τα χρόνια πού πέρασαν, η μνήμη του παραμένει ζωντανή όχι μόνο στην πατρίδα του την Καλαμάτα, αλλά και ευρύτερα στο πανελλήνιο, αφού τα σπουδαία συγγράμματα του και ιδίως ή 26τομη Ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης, βραβευμένη από την Ακαδημία Αθηνών, εξακολουθούν να διαβάζονται και να κατηχούν το λαό μας. Με αφορμή, λοιπόν, την επέτειο της μνήμης του, παρουσιάζαμε μια σύντομη σκιαγραφία της ζωής και του έργου του. Ο αοίδιμος π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος είχε γεννηθεί στο χωριό Μαθία (Δράγκα) Πυλίας του νομού Μεσσηνίας. Στην Καλαμάτα, οπού μεταφέρθηκαν οι γονείς του, τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο και το Γυμνάσιο. Από μαθητής γνωρίστηκε με τον ασκητή Ηλία Παναγουλάκη, ο όποιος εφάρμοζε στον εαυτό του αλλά και στους μαθητές του αυστηρή ασκητική ζωή. Συχνά επισκεπτόταν το ασκητήριο Παναγουλάκη και παρακολουθούσε το κήρυγμα του. Εκεί σύχναζαν και άλλοι νέοι, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο μετέπειτα γνωστός Ιεραπόστολος στην Αφρική π. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος.
Τον Ιούλιο του 1924 εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Βελανιδιάς Καλαμάτας και πήρε το όνομα Ιωήλ. Δύο μήνες αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος από τον τότε Μητροπολίτη Μεσσηνίας Μελέτιο Σακελλαρόπουλο. Στο μεταξύ πήρε το πτυχίο της Θεολογικής Σχολής Αθηνών και διορίστηκε καθηγητής, αφού προηγουμένως είχε υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία
Επί 15 χρόνια δίδαξε σε σχολεία της Καλαμάτας, της Μεθώνης, της Αρτεμισίας αλλά και στην Καβάλα Όμως ή αυστηρή νηστεία, η σκληρή ασκητική ζωή, οι αγρυπνίες, η έντονη δραστηριότητα έφθειραν την υγεία του. Γι` αυτό και παραιτήθηκε από την Εκπαίδευση. Αφού υπηρέτησε για ένα χρονικό διάστημα ως εφημέριος και ιεροκήρυκας στον ναό του Αγίου Νικολάου Πευκακίων στην Αθήνα, επέστρεψε στην Καλαμάτα, για να μείνει μέχρι τα τέλη της ζωής του.
Ασκητικός και αφιλοχρήματος, ποτέ δεν τον τράβηξαν τα υλικά αγαθά. Η μοναχική αρετή της ακτημοσύνης ήταν νόμος απαράβατος για τον π. Ιωήλ. Από τα λίγα χρήματα πού έπαιρνε με τη μικρή σύνταξη του, κρατούσε ελάχιστα για το λιτό βίο του και τα υπόλοιπα τα μοίραζε στους ενδεείς η τα χρησιμοποιούσε για την εκτύπωση των βιβλίων του.
Παρά το γεγονός ότι υπήρξε η πρώτη ιερατική προσωπικότητα στη Μητρόπολη της Μεσσηνίας, με πανελλήνια φήμη, εν τούτοις παρέμεινε ταπεινός, μακριά από θορύβους και διαφημίσεις. Ποτέ δεν επεδίωξε να καταλάβει επισκοπική έδρα Έλεγε ότι η Εκκλησία δεν έχει ανάγκη μόνο από στρατηγούς αλλά και από κατώτερους αξιωματικούς.
Η εξαντλητική εργασία του ως ιεροκήρυκα και του ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥ, η καθημερινή μελέτη και συγγραφή μαζί με την αυστηρή ασκητική ζωή, κλόνισαν την ήδη κλονισμένη υγεία του. Προσβλήθηκε σοβαρά από πνευμονικό οίδημα και έμφραγμα μυοκαρδίου. Παρά την κρίσιμη κατάσταση του ο π. Ιωήλ ήταν ήρεμος και συνεχώς ψέλλιζε: "Δόξα σοι ο Θεός, δόξα σοι ο Θεός".
Το πρωί της 23ης Δεκεμβρίου του 1966, αφού διάβασε μόνος του τις ευχές της Θείας Μεταλήψεως και κοινώνησε των Άχραντων Μυστηρίων, ειρηνικός, γαλήνιος παρέδωσε το πνεύμα του στα χέρια του Κυρίου, του οποίου πιστός και αφοσιωμένος λειτουργός υπήρξε σ' όλη του τη ζωή. Η κηδεία του έγινε την άλλη ημέρα, παραμονή των Χριστουγέννων, με κάθε επισημότητα, χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, με τη συμμετοχή πολλών κληρικών και πλήθους πιστών.Με πόνο ψυχής, με δάκρυα στα μάτια, ο ορθόδοξος λαός της Καλαμάτας συνόδεψε στην τελευταία του κατοικία και αποχαιρέτισε τον πνευματικό του πατέρα Το σεπτό σκήνωμα του αναπαύεται κοντά στον Ιερό Ναό του Ησυχαστηρίου "ο προφήτης Ιωήλ", πού ίδρυσε στην Καλαμάτα, προσδοκώντας, όπως γράφεται στον τάφο του, Ανάστασιν νεκρών.
ΤΟ ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΕΡΓΟ
Ο αείμνηστος π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος ήταν άνθρωπος με πλατιά μόρφωση, θεολογική, φιλοσοφική, εγκυκλοπαιδική. Και κριτικό μυαλό. Άριστος απολογητής των δογματικών αληθειών και της παραδόσεως της Ορθόδοξου Πίστεως, δόκιμος ερμηνευτής, συγγραφέας γόνιμος και αρκετά παραγωγικός, αναδείχθηκε ένας από τους πολυγραφότερους Έλληνες κληρικούς. Συνολικά τα βιβλία του υπερβαίνουν τα 40.Στη συγγραφική του εργασία τον είχε βοηθήσει πολύ και η γλωσσομάθεια του. Μόνος του, με τη μελέτη, είχε μάθει καλά τη γερμανική και τη γαλλική, καθώς και την αγγλική, την εβραϊκή και τη λατινική.
Ένα μεγάλο μέρος στο συγγραφικό του έργο κατέχουν τα απολογητικά θέματα, όπως: 1) "Χριστιανισμός - Λογική" (σε δύο τόμους), 2) "Υπάρχει ψυχή;" (Φυσιολογία - Ψυχολογία - Ψυχανάλυσης), 3) "Ό άνθρωπος κατάγεται από τον πίθηκο;" (Βιολογία - Παλαιοντολογία -Ψυχολογία), 4) "Ό Χριστός εις τον "Άδη" (υπάρχει κόλασης;),
5) "Το πρόβλημα τον Ιούδα", και αλλα.
Αλλά και ο αντιαιρετικός αγώνας τον είχε απασχολήσει, θεωρητικά και πρακτικά Τα βιβλία του "Διάλογος ορθοδόξου και ευαγγελικού", καθώς και "Διάλογος ορθοδόξου και χιλιοστών", είναι δείγματα δογματικής κατάρτισης και διαλεκτικής δεινότητας. Μεγαλύτερο και ουσιαστικότερο είναι το ερμηνευτικό του έργο. Ερμήνευσε τα τέσσερα Ευαγγέλια, τις Πράξεις των Αποστόλων και την Αποκάλυψη. Εκείνο όμως πού τον επέβαλε στη συνείδηση του εκκλησιαστικού πληρώματος ήταν ο ερμηνευτικός υπομνηματισμός πού έκανε και στα 49 βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης. Οι 26 τόμοι με τις επτά χιλιάδες σελίδες είναι ένας καταπληκτικός άθλος. Για το έργο του αυτό δέχτηκε τα συγχαρητήρια και τις ευλογίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενώ βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. O Αρχιμανδρίτης π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος ήταν ένας αληθινός πνευματικός οδηγός. Ήξερε να πλησιάζει τον καθένα και να διαλέγεται με τον διανοούμενο το ίδιο άνετα και φυσικά, όπως και με την απλή γυναίκα του λαού. Ως λειτουργός ήταν άριστος, με την υποδειγματική θεία Λειτουργία πού τελούσε και την τάξη και την ευπρέπεια πού επέβαλλε. Μεγάλο σε έκταση και σημαντικό σε πνευματικό βάθος ήταν το εξομολογητικό του έργο. Το κήρυγμα του απλό, ζωντανό, χωρίς πομπώδεις εκφράσεις, με παραδείγματα από τη ζωή, χριστοκεντρικό και αγιογραφικό, οικοδομούσε την ψυχή και την στήριζε πνευματικά (Περισσότερα στο ομώνυμο βιβλίο μας).
Γενικά, o μακαριστός Γέροντας π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος δεν ήταν μόνο ένας διακεκριμένος θεολόγος και φωτισμένος κληρικός, αλλά και μια ζωντανή πνευματική προσωπικότητα Μια αναγεννημένη ψυχή και μια μεγάλη καρδιά Ένας Ορθόδοξος μαχητής πού αγωνιζόταν πάνοπλος στην πρώτη γραμμή της Εκκλησίας. Παράδειγμα ολοκληρωμένου ανθρώπου και κληρικού.
Να έχουμε την ευχή του.
